‘Een crisis is een kans om jezelf heruit te vinden via cultuur, purpose en waarden’.
Terwijl de ene crisis de andere snel opvolgt, terwijl er een schaarste aan talent en aan bepaalde grondstoffen heerst, terwijl de faillissementgolf na corona zich begint te tonen, proberen ondernemers elke dag het beste van zichzelf te geven en hun bedrijf en hun mensen te laten groeien. Dat wordt alsmaar minder evident. Om in de huidige situatie overeind te blijven als KMO moet je actie ondernemen, meent Nathalie Arteel. Nadenken over je cultuur, purpose en waarden is een goede eerste stap.
KMO’s hebben nood aan positief leiderschap
‘Vooral KMO’s gaan het de komende jaren niet gemakkelijk hebben’, meent Nathalie Arteel co-CEO van Arteel, cultuurexpert en auteur van het boek Durf, leef & onderneem. ‘België hoort bij de landen die volgens het IMF de traagste groei in Europa hebben. Dat een enorme handicap en heeft een grote impact om export en loonkost, die hier sowieso al groot is.’
‘Daarbovenop gaat alles heel snel. Je moet je continu heruitvinden. Maar een KMO heeft minder middelen om te investeren en te innoveren, om de juiste kandidaten aan te trekken en te behouden. Tegelijk hebben ze net een grotere hefboom nodig om te kunnen concurreren met de grote bedrijven.’
Nathalie benadrukt expliciet dat ze geen onheilsprofeet is. Verre van zelfs. Wat de situatie ook is, er zijn voldoende zaken die je als ondernemer kunt doen om met je onderneming een positief verhaal te schrijven.
Missie en visie zijn het kompas richting succes
‘Het is misschien niet altijd duidelijk wat je kan doen, maar je gaat wel íets moeten doen, als je overeind wil blijven als KMO’, zegt ze. ‘Eigenlijk is het heel eenvoudig: zorg ervoor dat je missie en visie duidelijk zijn en dat elke medewerker zich ermee verbonden voelt. Dit moet immers je Lompas zijn dat als een magneet functioneert voor je succes.’
‘Als mensen zich verbonden voelen met je bedrijf, zijn ze gepassioneerd en gaan ze zich extra inzetten. Bij millennials en generatie Z weegt dat nog zwaarder door dan bij oudere generaties.’ Daarom is het zo belangrijk dat je de missie van je bedrijf heel duidelijk communiceert, voor je klanten en voor je toekomstige en huidige medewerkers.
‘Het enige wat je in een crisis nog ziet zijn cijfers’
Maak tijd voor cultuur
Arteel spreekt uit eigen ervaring wanneer ze zegt dat een KMO continu onder druk staat. ‘Het enige wat je in een crisis nog ziet zijn cijfers. Je wordt verlamd door wat er op je afkomt en je ziet het grotere plaatje niet meer. Je komt nog meer onder druk te staan en je redeneert vanuit angst en doet de verkeerde dingen. Door elke dag naar je cijfers te kijken word je gek. Je focust daar zo hard op dat je je mensen niet meer ziet en dat je geen tijd hebt om in hen te investeren, om na te denken over je cultuur, je waarden…’
‘Ik kom vandaag nog heel vaak bij KMO’s waar er geen purpose en geen waarden uitgeschreven zijn. En ik begrijp uit eigen ervaring hoe dat komt. Ik besefte dat je geen mensen kan aantrekken wanneer dit niet glashelder is. Hoe kan je dan in de juiste richting navigeren als je geen duidelijke set van waarden hebt? Hoe wil jij dan dat je mensen mee zijn? Vandaag komen mensen niet bij je werken voor louter het loon. Er zijn veel bedrijven die denken dat ze er nog komen met fruit op het werk of met af en toe een teamevent, maar daarvoor gaat iemand niet blijven. Mensen moeten voelen dat je authentiek bent, dat je op maatschappelijk vlak een verschil wil maken. Ze willen bijdragen aan je missie. Ze willen zich verbonden voelen met de waarden van je organisatie.’
‘Investeren in cultuur is absoluut de eerste prioriteit, de cijfers volgen nadien wel’
De noodzakelijke crisis
Na een zware periode hebben ze bij Arteel het roer resoluut omgegooid. ‘Onze cijfers gingen achteruit ondanks grote investeringen. Onze mensen stonden onder zware druk en ik kon geen verbinding met hen maken, omdat ik continu met mijn neus in de cijfers zat’, bekent ze. ‘Ik had geen dialoog met hen, want als ze naar mij kwamen was ik bang het was om te klagen of om te zeggen dat ze hun ontslag gaven.’
‘Soms heb je een crisis nodig om jezelf heruit te vinden’, zegt ze daarover. Bij Arteel betekende dat nadenken over hoe ze een goede cultuur en een goed waardenkompas konden creëren. ‘Investeren in cultuur is absoluut de eerste prioriteit, de cijfers volgen nadien wel. Je zal veel gemakkelijker nieuwe mensen aantrekken, het absenteïsme zien dalen, je brutomarge zien stijgen, je klanten zien terugkomen…
Focus op je waarden
KMO’s die tot dat inzicht gekomen zijn, hebben volgens Arteel een concurrentieel voordeel. ‘Focus op je waarden, op je mensen en dan komt de groei sowieso’, adviseert ze. ‘We hebben de afgelopen twee jaar een omzetstijging van 67% behaalt door ervoor te zorgen dat onze mensen zich verbonden voelen met onze waarden, met onze purpose.’
‘Als je investeert in een motiverende arbeidscultuur waar mensen zich verbonden voelen met je purpose en waarden, een omgeving waar ze gezien en gewaardeerd worden, dan heeft dit een impact op hun motivatie en wellbeing. Dan komen ze met plezier werken en gaan ze met plezier naar huis. Ze zijn op het werk maar ook daarbuiten betere mensen: ze zijn er voor hun gezin, voor hun vrienden. En dat is onbetaalbaar.’
Dit artikel verscheen eerst op MT.be in de reeks Positief Stimuleren: https://www.mt.be/management/positief-stimuleren
