Weg met beloningen voor 25 en 35 jaar dienst (opinie)

In België krijgen medewerkers op hun 25ste en 35ste dienstjaar een hoge belastingvrije premie als beloning voor hun jarenlange inzet. Hoewel dat op het eerste gezicht misschien een aantrekkelijke vorm van erkenning lijkt, is het systeem hopeloos verouderd, zegt waarderingsexpert Nathalie Arteel in De Tijd.

Ons systeem om belangrijke mijlpalen te belonen mist compleet zijn doel. De manier waarop veel bedrijven hun medewerkers belonen komt uit het industriële tijdperk en is gebaseerd op materialistisch denken. Het gaat ervan uit dat mensen een heel leven bij één bedrijf werken en dat de belangrijkste vorm van retentie ‘cash’ is.

"Ons systeem om belangrijke mijlpalen te belonen mist compleet zijn doel." - Nathalie Arteel

Het is duidelijk dat die benadering niet meer werkt. Uit cijfers van de hr-groep Acerta blijkt dat 97,8 procent van de jongeren onder 25 jaar en 80,4 procent van de werknemers tussen 25 en 34 jaar na drie tot vijf jaar dienst vertrekt.

Daarnaast vertrekt 82,5 procent van de werknemers tussen 36 en 45 jaar na zes tot tien jaar dienst. Liefst 99,9 procent van de onderzochte bedrijven kan zijn medewerkers niet langer dan tien jaar in dienst houden. Uit de studie blijkt dat het personeelsverloop het grootst is in de eerste jaren van tewerkstelling.

Eerste twee jaren zijn cruciaal

De eerste twee jaar zijn cruciaal bij het opbouwen van een retentiebeleid. Een van de belangrijkste redenen dat mensen het bedrijf in die periode verlaten is het gebrek aan waardering van hun leidinggevende. Dat staat in het jongste rapport van de consultant Gallup. Mensen worden aangetrokken door aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, maar verlaten het bedrijf omdat ze zich in de eerste plaats onvoldoende gehoord, gezien en gewaardeerd voelen.

"Mensen verlaten het bedrijf omdat ze zich in de eerste plaats onvoldoende gehoord, gezien en gewaardeerd voelen." - Nathalie Arteel

Veel bedrijfsleiders en hr-directeuren denken nog altijd dat ze hun mensen waarderen als ze een goed ‘reward’-beleid hebben, bestaande uit een cafetariaplan, CAO90, consumptie- en ecocheques, en een pensioen- en mobiliteitsplan. Maar vandaag zijn die vormen van rewards voor veel jongeren van minder belang.

Wat echt telt, is dat hun bijdrage gevalideerd wordt. Ze willen het gevoel krijgen dat ze niet gewoon een nummer zijn, en zich verbonden voelen op een manier die verder gaat dan het loon. Ze willen meteen erkenning als ze iets goeds hebben gedaan en verwachten snel feedback, anders zijn ze weg. Op dat vlak faalt ons systeem.

"Mensen willen het gevoel krijgen dat ze niet gewoon een nummer zijn, en zich verbonden voelen op een manier die verder gaat dan het loon." - Nathalie Arteel

Persoonlijke mijlpalen

Uit de gedragswetenschappen weten we dat bepaalde persoonlijke mijlpalen - zoals ergens nieuw starten of je eerste jaar in dienst, een huwelijk, geboorte of overlijden - gepaard gaan met sterke emoties. Hoe je als werkgever of leidinggevende daarmee omgaat, heeft een sterke impact op de ervaring van de medewerker.

Het is tijd dat we onze benadering van beloning en erkenning herzien, en dat de regering een beleid introduceert dat aangepast is aan de moderne samenleving. De regering moet bedrijven de vrijheid geven om per persoon per jaar een belastingvrij bedrag te spenderen om hun medewerkers te belonen in functie van wat het bedrijf belangrijk vindt.

"De regering moet bedrijven de vrijheid geven om per persoon per jaar een belastingvrij bedrag te spenderen om hun medewerkers te belonen in functie van wat het bedrijf belangrijk vindt." - Nathalie Arteel

Kleine positieve interactiemomenten

In plaats van te wachten tot medewerkers 25 of 35 jaar in dienst zijn, moeten we investeren in meer kleine positieve interactiemomenten die vanaf het begin de band versterken tussen de medewerker en de organisatie.

Bedrijven moeten gestimuleerd worden een cultuur te creëren waarin mensen zich echt gezien en gewaardeerd voelen, niet alleen door financiële beloningen, maar door oprechte waardering en emotionele verbinding. Alleen dan kunnen we een werkomgeving bouwen waarin mensen echt floreren.

"Bedrijven moeten gestimuleerd worden een cultuur te creëren waarin mensen zich echt gezien en gewaardeerd voelen, niet alleen door financiële beloningen." - Nathalie Arteel

---

Dit opiniestuk van Nathalie Arteel verscheen eerder in De Tijd van Augustus 2024: ‘De prullenmand | Weg met beloningen voor 25 en 35 jaar dienst’.

Vond je deze opinie interessant? Lees dan ook dit opiniestuk van Nathalie Arteel.